ερπύστρια

Όργανο που αποτελείται από πολλά στοιχεία (μεταλλικά ή από καουτσούκ) κινητά το ένα ως προς το άλλο, κλειστό γύρω από τον εαυτό του. Τοποθετείται συνήθως σε αυτοκίνητα οχήματα για να κάνει περισσότερο ευχερή την πορεία τους σε εδάφη ολισθηρά, μαλακά ή αντιολισθητικές μεγάλη κλίση. Ένας πολύ απλός τύπος ε. είναι οι αντιολισθητικές αλυσίδες των αυτοκινήτων· πιο πολύπλοκες είναι οι ε. που χρησιμοποιούνται σε στρατιωτικά οχήματα και σε μηχανές άλλου είδους (εκσκαφείς, ελκυστήρες κλπ.). Στις περιπτώσεις αυτές η ε. αποτελείται σχηματικά από μία ακολουθία μεταλλικών κρίκων συνδεδεμένων μεταξύ τους με πείρους, η οποία σχηματίζει μια ατέρμονα αρθρωτή ταινία. Αυτή περιτυλίσσεται γύρω από τους τροχούς του οχήματος και συνεπώς όλο το κατώτερο τμήμα προσφύεται στο έδαφος. Η πορεία γίνεται πιο ευχερής, επειδή το βάρος του οχήματος κατανέμεται σε μεγαλύτερη επιφάνεια και συνεπώς αυξάνεται η πρόσφυση με το έδαφος. Οι τροχοί κυλούν σε ένα είδος οδηγού που σχηματίζεται από τους πείρους συναρμογής. Η ε. κινείται συνήθως από έναν ή δύο οδοντωτούς τροχούς που ονομάζονται κινητήριοι τροχοί και δεν είναι φέροντες, δηλαδή δεν στηρίζεται σε αυτούς το βάρος του οχήματος. Η ε. εξάλλου συγκρατείται στο επάνω οριζόντιο τμήμα της από κυλίνδρους που ονομάζονται κύλινδροι στήριξης· πιέζεται προς το έδαφος στο κατώτερο τμήμα της από κυλίνδρους που ονομάζονται φέροντες και είναι συνδεδεμένοι σε δύο ή περισσότερα φορεία. Τα ερπυστριοφόρα οχήματα διαθέτουν μία ε. σε κάθε πλευρά. Όταν το όχημα κινείται σε ευθεία γραμμή, οι δύο ε. έχουν την ίδια ταχύτητα. Για να στραφεί το όχημα πρέπει να μειωθεί η ταχύτητα της ε. που βρίσκεται προς την πλευρά της νέας διεύθυνσης. Οι τελευταίοι τύποι ε. αποτελούνται από μία ελαστική ταινία, στην οποία είναι προσαρμοσμένα τα μεταλλικά μέρη που είναι αναγκαία για την εμπλοκή των κινητήριων τροχών και για την οδήγηση των άλλων τροχών. Για να μην καταστρέφονται τα καταστρώματα των οδών από τα ερπυστριοφόρα, καλύπτονται οι ε. με ένα λείο επικάλυμμα, συνήθως από ελαστικό ή συνθετική ύλη. Οι ερπύστριες μπορεί να εφαρμοστούν στους τροχούς των βαρέων όπλων μόνο με διακοπές, όπως στους κιλλίβαντες των πυροβόλων (πάνω)· υπάρχουν όμως και συνεχείς εφαρμογές, όπως στα τεθωρακισμένα οχήματα (κάτω).

* * *

η [ερπυστής]

η αρθρωτή μεταλλική ταινία που παρεμβάλλεται μεταξύ τών τροχών τού πολεμικού άρματος και τού εδάφους για να εξασφαλίσει την έλξη και σε εδάφη που παρουσιάζουν εξαιρετικά μικρό συντελεστή συνοχής τροχού-εδάφους.